ما به طور روزمره ، چه از راه خوردن مواد غذایی و چه در استفاده از وسایل ، در معرض مواد پرتوزا قرار می‌گیریم . هر چند بعضی از این مواد و وسایل سلامت ما را در معرض خطر قرار می‌دهند ، اما بیشتر آن ها بی‌ضرر هستند ؛ چراکه یک سفر هوایی ، بیشتر از این موارد شما را در معرض تابش پرتوزا قرار می‌دهد . بسیاری از مواد غذایی دارای مقادیر اندکی مواد پرتوزا هستند که پرتوزایی بسیار ناچیزی دارند . لذا به این موارد اشاره نمی‌شود . مثلاً هویچ ، سیب زمینی و برخی از انواع لوبیا دارای مقادیر بسیار اندکی رادون-226 هستند . در مقاله زیر به 10 مورد از موارد مهم اشاره میشود .
1- آجیل برزیلی : این نوع آجیل ، 1000 برابر پرتوزاتر از سایر مواد غذایی است . چراکه در حدود pCi/kg 5600 (پیکوکوری بر کیلوگرم) پتاسیم–40 و pCi/kg 1000 تا pCi/kg 7000 رادیم-226 ایجاد می‌کند . nasrollahi5.blogfa.com
2- ماءالشعیر : ماءالشعیر دارای حدود pCi/kg 390 ایزوتوپ پتاسیم-40 است .
3- لانه گربه : لانه گربه که از خاک رس یا بنتونیت ساخته میشود دارای مواد پرتوزا است . در خاک رس به میزان pCi/g 4 اورانیوم ، pCi/g 3 توریم و pCi/g 8 پتاسیم-40 وجود دارد . یک پژوهش نشان داده است که در آمریکا از طریق خرید لانه های گربه ، سالانه 25000 کیلوگرم اورانیوم و 60000 کیلوگرم توریم به منازل راه پیدا می‌کنند .
4- موز : موزها نیز دارای مقادیر قابل توجهی پتاسیم-40 هستند . یک موز متوسط در حدود 14 فروپاشی در ثانیه انجام می‌دهد و شامل حدود 450 میلی گرم پتاسیم است . البته این مقدار پرتوزایی نگران کننده نیست . nasrollahi5.blogfa.com
5- آشکارسازهای دود : حدود 80 درصد آشکارسازهای دود دارای مقدار کمی ایزوتوپ پرتوزای آمریسیم-241 هستند که پرتوهتی آلفا و بتا منتشر می‌کند . البته تا زمانی که اجزای این دستگاه از هم جدا نشده باشد ، شما در معرض پرتو قرار نخواهید داشت .
6- لامپ های فلوئورسنت : استارترهای لامپ های فلوئورسنت ، دارای یک استوانه کوچک شیشه‌ای هستند که در حدود 15 نانوکوری کریپتون-85 است که پرتوهای بتا و گاما منتشر می‌کنند . البته تا زمانی که این لامپ ها نشکنند ، خطری شما را تهدید نمی‌کند ؛ البته در این صورت نیز مواد سمّی منتشر شده از لامپ خطر بیشتری نسبت به کریپتون دارند . nasrollahi5.blogfa.com
7- سنگ های زینتی : برخی از سنگ های زینتی ، مثل زیرکون (ZrSiO4) به طور طبیعی پرتوزا هستند . بعلاوه برخی از سنگ های زینتی مثل بریل ، تورمالین و توپاز نیز ممکن است برای بهبود رنگشان ، به وسیله نوترون ها مورد تابش قرار گرفته باشند . بعضی از الماس های مصنوعی نیز از اکسید فلزات ساخته می‌شوند که دارای مواد پرتوزا هستند ، مثل اکسید ایتریم که که با اکسید ایتریم پرتوزا پایدار شده است . از آنجایی که سنگ های زینتی به طور مستقیم مورد استفاده ما قرار می‌گیرند ، ممکن است پرتوزایی برخی از آن ها در درازمدت خطرآفرین باشد .
8- سرامیک ها : امروزه بسیاری از مواد اطراف ما سرامیکی است ؛ مثل فنجان و روکش دندان که دارای اکسیدهای فلزی هستند و محتوی اندکی ماده پرتوزا می‌باشند . هر چیزی هم که از سنگ ساخته شده باشد ممکن است پرتوزا باشد . مثل ، کاشی ها و سنگ های ساختمانی . سیمان هم دارای مواد پرتوزایی است که به مرور زمان گاز رادون منتشر می‌کنند . گاز رادون که از هوا سنگین‌تر است می‌تواند در ساختمان جمع گردد . کوزه‌گرها و شیشه‌سازها نیز همواره در معرض تابش مواد پرتوزا هستند . nasrollahi5.blogfa.com
9- فلزات بازیافتی : برخی از فلزات بازیافت شده که در ساخت لوازم منزل مورد استفاده قرار می‌گیرند ، دارای مقادیر کمی از مواد پرتوزا هستند . به عنوان مثال در سال 2008 میلادی یک رنده فلزی یافت شد که پرتوی گاما منتشر می‌کرد . در این رنده مقدار کمی کبالت-60 وجود داشت .
10 – اجسام تابنده : حتماً عقربه ساعت های شبرنگ را دیده‌اید . در برخی از این عقربه‌ها ، تریتیم وجود دارد . از تریتیم در عقربه های شبرنگ ساعت‌ها ، قطب نماها و زنجیر کلیدها استفاده میشود . nasrollahi5.blogfa.com
"همه چیز در یک چهارچوب درست"
عضو شوید
عضویت سریع
آمار مطالب
آمار بازدید